IMF ප්රක්ශේපණ, අසාර්ථක සහ වියාජ අකාල්පන වන බැවින්, 2022 සිට 2027 දක්වා ඉදිරිපත් කර ඇති ශ්රී ලංකාවේ බාහිර මුල්ය පරතරය සහ “වැඩසටහන මුල්යකරනය” සඳහා වන IMF ප්රකශේපයන් ක්රියාවට නැංවීමට නොහැකි වනු ඇත.
IMF වැඩසටහන යටතේ ද්විපාර්ශ්වික සහ පුද්ගලික ණය හිමියන්ට ගෙවිය යුතු මුදලින් 60% ක 'ණය කැපීමක්' අපේක්ෂා කරන බවත් එමඟින් ඩොලර් මිලියන 27,943 ක විදේශ නීති යටතේ පවතින් ණය ඩොලර් මිලියන 16,921 ක් දක්වා 60% කින් කපා හැරිය හැකියයි බලාපොරොත්තු විය. (2023 මාර්තු 20 දින IMF වාර්තාවේ 26 පිටුව බලන්න). https://www.imf.org/-/media/Files/Publications/CR/2023/English/1LKAEA2023001.ashx
කෙසේ වෙතත්, ද්විපාර්ශ්වික ණයහිමියන් එක ඩොලරයක ණය කැපීමක් වත් ලබා දීමට එකඟ වී නොමැති අතර, පොලී අනුපාතිකයේ සුළු අඩුවීමක් සහ ගෙවීම් කාලය තුළ වසර 2 කට කල්දැමීමකට පමණක් එකඟ වි ඇත. "සියලු ණය හිමියන්ට සාධාරණ ලෙස සැලකීම" යන මූලධර්මය යටතේ "ණය කැපීමක්" සඳහා පමණක් ISB දරන්නන් ද එකඟවනු ඇත. එබැවින්, රජය සහ මහ බැංකුව විසින් ප්රකාශ කරන ලද ණය හා දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ (Debt to GDP ) අනුපාතයෙහි කිසිදු අඩුවීමක් සිදු නොවනු ඇත.
මුළු රාජ්ය ණය ප්රමාණයෙන්, සම්පූර්ණ “විදේශ නීති ණය” ප්රමාණය ඩොලර් මිලියන 41,474 ක් වන අතර, එයින් “නිල ද්විපාර්ශ්වික” ණය හිමියන් ඩොලර් මිලියන 11,419 ක ණය දරන අතර “පෞද්ගලික” ණය හිමියන් ඩොලර් 16,524 ක ණය දරයි. මිලියන, එකතුව USD මිලියන 27,943 (පිටුව 45).
IMF වාර්තාවේ 26 වැනි පිටුවේ වගුවට අනුව ඇ.ඩො. මිලියන 16,921 ක සම්පූර්ණ “ණය සහන” සහ “වැරදීම” උපකල්පනය කර ඇති බැවින්, එවැනි “ණය කැපීම ” මුළු මුදලින් 60.6% ක දැවැන්ත “කැපීමක්” වනු ඇත. එම ණය හිමියන්ගේ කාණ්ඩ දෙකට ගෙවිය යුතු විදේශ නීති ණය ඩොලර් මිලියන 27,943 කි. එබැවින්, IMF සිය ණය ප්රතිව්යුහගත කිරීම සහ මූල්ය සම්පාදනය සිදු කර ඇත්තේ එවැනි දැවැන්ත “ණය කැපීමක්” මත පදනම්ව නම්, සෑම සම්භාවිතාවකින්ම, එවැනි ව්යායාමයක ප්රතිඵලයක් ලෙස ආර්ථිකය සහ රට බරපතල අවිනිශ්චිතතාවයකට, තීව්ර අවදානමකට, නඩු පැවරීම සහ දිගුකාලීන ආර්ථික වේදනාවකට හේතු වනු ඇත. ජාත්යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කරවලින් සැලකිය යුතු USD මිලියන 1,750ක් සහ උපචිත පොළියක් ඇති බව වාර්තා වන ශ්රී ලංකාවේ වාණිජ බැංකු කිහිපයක් ඇතුළුව බොහෝ ණය හිමියන්ගේ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් එවැනි සිදුවීමක් නියත වශයෙන්ම ප්රති-ඵලදායි සහ තිරසාර නොවන වනු ඇත.
IMF හි “බාහිර මූල්ය පරතරය” සහ “වැඩසටහන් මූල්යකරණය” ගණනය කිරීම් මගින් 2027 දී ISB ඩොලර් මිලියන 1,500 ක ගලා ඒමක් අපේක්ෂා කරන බව සටහන් වේ. රජය USD හි “ණය කැපීම” පැනවීමට අපේක්ෂා කරන විට පවා එවැනි ගලා ඒමක් අපේක්ෂා කෙරේ. එම වසරේම එහි "නිල ද්විපාර්ශ්වික" සහ "පෞද්ගලික" ණය හිමියන් මත මිලියන 1,482 ක්. එම පරස්පරතාවය පෙන්නුම් කරන්නේ එවැනි උපකල්පනයක විකාර සහගත බව පෙන්නුම් කරන අතර එය “ණයහිමි-සංවේදිතාව” පිළිබඳ සම්පූර්ණ අවබෝධයක් නොමැතිකම මෙන්ම සාමාන්ය බුද්ධියේ සාමාන්ය මට්ටමක් පවා නොමැති පෙන්නුම් කරයි, මන්ද එය කිසිදු ISB ආකර්ෂණය කර ගැනීමට නොහැකි වනු ඇති බව පැහැදිලිය. එවැනි තත්වයන් යටතේ ඩොලර් මිලියන 1,500 ක ගලා ඒමක් අපේක්ෂා කිරීම විහිළුවකි.
ඉහත පදනම මත “වැඩසටහන් මූල්යකරණය” ගණනය කිරීම් සකස් කිරීමෙන් පසු, එම වසරවල ස්වෛරී ණය ආපසු ගෙවීම පැහැර හරින අතරම, CBSL විසින් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 14,208 ක දළ ජාත්යන්තර සංචිත රැස්කර ගැනීම IMF හි අපේක්ෂාව බව පෙනේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, 2027 අවසානය වන විට එවැනි සංචිත නිර්මාණය කිරීම සඳහා ද්විපාර්ශ්වික ණය හිමියන්ට සහ පුද්ගලික ණය හිමියන්ගෙන් ලබාගැනීමට අපේක්ෂා කරන දැවැන්ත “ණය කැපීම” බොරු විජ්ජාවක් බව පෙනේ. GIR සංචිත නිර්මාණය කිරීම විදේශ නීති නය හිමියන්ට ගෙවිය යුතු ණය CBSL සංචිත වෙත මාරු කිරීමක් ලෙස පෙනෙන බැවින් එය බොහෝ අහිතකරය!